پس از آنکه از طریق ابزارهایی مانند ADOS-2 به مشاهده مستقیم رفتارهای مرتبط با اوتیسم پرداختیم و با کمک مصاحبهای چون ADI-R، تاریخچه رشد فرد را بررسی کردیم، سوال مهم بعدی مطرح میشود: این علائم و ویژگیها تا چه حد بر عملکرد روزمره فرد تأثیر میگذارند؟ به عبارت دیگر، شدت علائم۱ چقدر است؟ پاسخ به این سوال برای برنامهریزی مداخلات درمانی و آموزشی بسیار حیاتی است. «مقیاس درجهبندی اوتیسم در کودکی-ویرایش دوم» یا CARS-2 یکی از ابزارهای معتبری است که برای همین هدف طراحی شده است.
CARS-2 چیست؟ فراتر از تشخیص، نگاهی به شدت
مقیاس درجهبندی اوتیسم در کودکی (Childhood Autism Rating Scale, 2nd Edition) یا CARS-2، یک مقیاس درجهبندی بالینی۲ است که برای کمک به شناسایی کودکان در طیف اوتیسم و مهمتر از آن، تعیین شدت علائم آنها طراحی شده است. برخلاف ابزارهای مشاهدهای مانند ADOS-2 که مستقیماً با کودک تعامل دارند، CARS-2 توسط یک متخصص بالینی بر اساس اطلاعات جمعآوریشده از منابع مختلف تکمیل میشود: مشاهده مستقیم کودک در محیطهای مختلف، مصاحبه با والدین و معلمان، و بررسی سوابق و گزارشهای قبلی.
این ابزار دارای دو فرم اصلی است:
- فرم استاندارد (CARS2-ST): برای افراد زیر ۶ سال یا کسانی که IQ تخمینی آنها زیر ۸۰ است.
- فرم عملکرد بالا (CARS2-HF): برای افراد ۶ سال به بالا با هوش متوسط یا بالاتر و گفتار روان، که ویژگیهای اوتیسم در آنها ممکن است ظریفتر باشد.
CARS-2 چگونه کار میکند؟ ارزیابی در ۱۵ حوزه عملکردی
متخصص بالینی، فرد را در ۱۵ حوزه عملکردی که مستقیماً از معیارهای تشخیصی اوتیسم الهام گرفته شدهاند، ارزیابی میکند. برای هر حوزه، یک نمره بین ۱ (در محدوده طبیعی) تا ۴ (به شدت غیرطبیعی) اختصاص داده میشود. این ۱۵ حوزه عبارتند از:
- ارتباط با دیگران
- تقلید (کلامی و حرکتی)
- پاسخ هیجانی
- استفاده از بدن
- استفاده از اشیاء
- سازگاری با تغییر
- پاسخ دیداری
- پاسخ شنیداری
- پاسخ و استفاده از حس چشایی، بویایی و لامسه
- ترس یا عصبی بودن
- ارتباط کلامی
- ارتباط غیرکلامی
- سطح فعالیت
- سطح و ثبات پاسخدهی هوشی
- تأثیرات کلی
جمعبندی نمرات در این ۱۵ حوزه، یک نمره کل به دست میدهد که به تعیین سطح شدت علائم کمک میکند و یک پروفایل رفتاری۳ از نقاط قوت و ضعف فرد ترسیم میکند.
تفسیر نمرات CARS-2: راهنمایی برای حمایت، نه یک برچسب
نمره نهایی در CARS-2 فرد را در یکی از سه دسته قرار میدهد:
- بدون اوتیسم: علائم در سطح حداقلی یا بدون تأثیر بالینی هستند.
- اوتیسم خفیف تا متوسط: فرد ویژگیهای مشخصی از اوتیسم را نشان میدهد که نیازمند حمایتهای مشخصی است.
- اوتیسم شدید: ویژگیها به طور قابل توجهی بر عملکرد روزمره فرد تأثیر میگذارند و نیازمند حمایتهای گسترده و فشرده هستند.
نکته بسیار مهم و همدلانه: دریافت نمره «شدید» نباید به عنوان یک پیشبینی ناامیدکننده از آینده تلقی شود. این نمره صرفاً یک راهنمای بالینی است که نشان میدهد فرد در حال حاضر به چه میزان از حمایت و مداخلات درمانی۴ نیاز دارد. در حقیقت، شناسایی دقیق سطح نیاز، اولین قدم برای طراحی یک برنامه درمانی مؤثر و هدفمند است که میتواند به بهبود کیفیت زندگی فرد کمک شایانی کند.
جایگاه CARS-2 در کنار سایر ابزارهای ارزیابی
CARS-2 به تنهایی برای تشخیص اوتیسم کافی نیست، اما به عنوان بخشی از یک ارزیابی جامع، نقش بسیار مهمی ایفا میکند. این مقیاس اطلاعات به دست آمده از ابزارهای دیگر را تکمیل میکند:
- ADOS-2 و ADI-R: این ابزارها به شناسایی وجود علائم و تاریخچه آنها کمک میکنند. CARS-2 این اطلاعات را میگیرد و به آنها یک ارزش کمی (شدت) اختصاص میدهد.
- SRS-2 و GARS-3: این مقیاسها نیز به درجهبندی رفتارها میپردازند، اما از دیدگاههای متفاوتی (مثلاً تمرکز بر پاسخدهی اجتماعی). استفاده همزمان از این ابزارها میتواند یک تصویر سهبعدی و کاملتر از عملکرد فرد ارائه دهد.
در نهایت، متخصص بالینی با کنار هم قرار دادن تمام این قطعات پازل، به یک درک جامع از نیازهای فرد میرسد و میتواند بهترین مسیر حمایتی را پیشنهاد دهد.
جمعبندی
مقیاس درجهبندی اوتیسم در کودکی (CARS-2) یک ابزار ارزشمند و کاربردی برای سنجش شدت علائم در طیف اوتیسم است. این مقیاس با ارزیابی فرد در ۱۵ حوزه کلیدی، به متخصصان کمک میکند تا یک نمره کمی از شدت علائم به دست آورده و بر اساس آن، سطح حمایت مورد نیاز را تعیین کنند. مهم است به یاد داشته باشیم که CARS-2 یک ابزار برای برچسب زدن نیست، بلکه یک راهنما برای برنامهریزی است. درک شدت علائم، گامی ضروری برای طراحی مداخلات آموزشی و درمانی هدفمند است که میتواند به فرد در طیف اوتیسم کمک کند تا به حداکثر پتانسیل خود دست یابد.
دعوت به مشاوره و خودشناسی: وقتی نیاز به درک عمق چالشها دارید
اگر فرآیند تشخیص اولیه را طی کردهاید و اکنون به دنبال درک بهتری از سطح نیازها و چالشهای فرزندتان هستید، یک ارزیابی دقیق از شدت علائم میتواند بسیار راهگشا باشد. این ارزیابی به شما و تیم درمانی کمک میکند تا منابع و انرژی خود را بر روی مؤثرترین مداخلات متمرکز کنید. متخصصان کلینیک تسکین روان آمادهاند تا با استفاده از ابزارهای استاندارد مانند CARS-2، به شما در ترسیم یک نقشه راه روشن برای حمایت از فرزندتان کمک کنند.
تماس با تسکین روان برای مشاوره و ارزیابیبرای کسب اطلاعات بیشتر درباره فرآیند ارزیابی شدت علائم و برنامهریزی درمانی، میتوانید با ما تماس بگیرید.
دعوت به تعامل: تجربه شما از مفهوم «شدت» اوتیسم چیست؟
مفهوم «شدت» در اوتیسم گاهی میتواند برای خانوادهها نگرانکننده باشد. اما بسیاری از والدین یاد میگیرند که به آن به عنوان راهنمایی برای میزان حمایت نگاه کنند، نه یک محدودیت. اگر تجربهای در این زمینه دارید یا این مقاله به شما در درک بهتر این موضوع کمک کرده است، خوشحال میشویم دیدگاه خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
هدف اصلی مقیاس CARS-2 چیست؟
هدف اصلی CARS-2، تشخیص اولیه اوتیسم نیست، بلکه درجهبندی شدت علائم در فردی است که قبلاً مشکوک به اوتیسم یا تشخیصدادهشده است. این مقیاس به تعیین سطح حمایت مورد نیاز فرد کمک میکند.
چه کسی مقیاس CARS-2 را تکمیل میکند؟
CARS-2 توسط یک متخصص بالینی آموزشدیده (مانند روانشناس یا روانپزشک) تکمیل میشود. این متخصص اطلاعات را از منابع مختلفی مانند مشاهده مستقیم کودک، مصاحبه با والدین و بررسی سوابق قبلی جمعآوری کرده و بر اساس آن، ۱۵ حوزه را درجهبندی میکند.
آیا نمره بالا در CARS-2 به معنای ناامیدکننده بودن آینده کودک است؟
خیر، به هیچ وجه. نمره بالا یا «شدید» صرفاً نشان میدهد که فرد در حال حاضر به حمایتهای ساختاریافته و فشردهتری نیاز دارد. این نمره یک ابزار برای برنامهریزی مداخلات مؤثر است، نه یک برچسب دائمی یا پیشبینی قطعی آینده.
تفاوت CARS-2 با ابزارهایی مانند ADOS-2 چیست؟
ADOS-2 یک ابزار مشاهده مستقیم برای شناسایی وجود یا عدم وجود رفتارهای مرتبط با اوتیسم است. در مقابل، CARS-2 یک مقیاس درجهبندی است که بر اساس مجموعه اطلاعات (از جمله مشاهده)، شدت همان رفتارها را روی یک طیف عددی ارزیابی میکند.
واژهنامه
- شدت علائم (Symptom Severity): میزان و درجهای که علائم یک اختلال بر عملکرد روزمره فرد در زمینههای مختلف مانند تحصیل، روابط اجتماعی و زندگی شخصی تأثیر میگذارد.
- مقیاس درجهبندی بالینی (Clinical Rating Scale): ابزاری استاندارد که توسط متخصصان برای ارزیابی کمی و کیفی رفتارها یا علائم خاص استفاده میشود. این مقیاسها به تبدیل مشاهدات به دادههای عددی و قابل مقایسه کمک میکنند.
- پروفایل رفتاری (Behavioral Profile): یک توصیف جامع از الگوهای رفتاری، نقاط قوت و چالشهای یک فرد که از طریق جمعآوری اطلاعات از منابع مختلف به دست میآید و به درک کلی از عملکرد او کمک میکند.
- مداخلات درمانی (Therapeutic Interventions): مجموعهای از اقدامات، برنامهها و راهبردهای تخصصی که با هدف بهبود مهارتها، کاهش چالشها و ارتقای کیفیت زندگی فرد طراحی و اجرا میشوند.
منابع
- Schopler, E., Van Bourgondien, M. E., Wellman, G. J., & Love, S. R. (2010). Childhood Autism Rating Scale, Second Edition (CARS2). Western Psychological Services.
- Chlebowski, C., Green, J. A., Barton, M. L., & Fein, D. (2010). Using the childhood autism rating scale to diagnose autism spectrum disorders. Journal of Autism and Developmental Disorders, 40(7), 787-799.
- Perry, A., Condillac, R. A., Freeman, N. L., Dunn-Geier, J., & Belair, J. (2005). Multi-site study of the Childhood Autism Rating Scale (CARS) in a clinical setting. Journal of Autism and Developmental Disorders, 35(5), 625-636.
این مطلب جایگزین تشخیص یا درمان حرفهای نیست.
برای تصمیمهای پزشکی با متخصص مشورت کنید.